Kengetallen | Realisatie | Begroting | Realisatie | |
|---|---|---|---|---|
2022 | 2023 | 2023 | ||
1a. Netto schuldquote | 71,0% | 61,2% | 52,7% | |
1b. Netto schuldquote gecorr. voor alle verstrekte leningen | 65,9% | 56,8% | 47,9% | |
2. Solvabiliteitsratio | 33,7% | 34,9% | 42,6% | |
3. Grondexploitatie | 12,3% | 3,1% | 15,4% | |
4. Structurele exploitatieruimte | 11,8% | -0,7% | 4,2% | |
5. Gemeentelijke belastingcapaciteit | 88,4% | 83,8% | 85,0% | |
Hieronder worden de definities van en toelichtingen op de afzonderlijke kengetallen beschreven. Deze definities zijn nodig, opdat iedere gemeente de kengetallen op dezelfde wijze berekent en de kengetallen over verschillende jaren en ook tussen gemeenten vergelijkbaar zijn.
Netto schuldquote
De netto schuld weerspiegelt het niveau van de schuldenlast van de mede overheid ten opzichte van de eigen middelen. De netto schuldquote geeft een indicatie van de druk van de rentelasten en de aflossingen op de exploitatie. De afgelopen jaren zien wij een steeds verder dalende nettoschuldquote. Ook in 2023 is substantiële daling onder andere door de netto stand van de grondexploitaties en de aflossingen van leningen aan derden. De kans bestaat dat de schuldquote de komende jaren weer oploopt, dit om de versnelling voor de woningopgave voor te financieren.
Netto schuldquote gecorrigeerd voor alle verstrekte leningen
De netto schuldquote wordt berekend in- of exclusief doorgeleende gelden. Omdat er onzekerheid is of deze leningen wel allemaal terug worden betaald, is het verstandig om dit onderscheid te maken. Op die manier wordt dit risico in beeld gebracht.
De toelichting op de netto schuldquote gecorrigeerd voor de doorgeleende gelden is identiek aan de netto schuldquote behalve dat onder de financiële activa ook alle verstrekte leningen vallen (conform art. 36 lid b en c). Zie onderbouwing netto schuldquote.
De solvabiliteitsratio
Deze indicator geeft inzicht in de mate waarin de decentrale overheid in staat is aan zijn financiële verplichtingen te voldoen. Onder de solvabiliteitsratio wordt verstaan het eigen vermogen als percentage van het totale balanstotaal. Het eigen vermogen van een gemeente bestaat conform art. 42 BBV uit de algemene reserve, de bestemmingsreserves en het resultaat uit het overzicht van baten en lasten.
De solvabiliteitsratio blijft ruim boven het geadviseerde minimale uitgangspunt van 20%. De beweging in de ratio hangt in belangrijke mate samen met de grondexploitaties en de investeringen in de openbare ruimte.
Kengetal grondexploitatie
Het kengetal grondexploitatie is voor 2023 berekend op 15,4%, en blijft de komende jaren schommelen rond de 15%. Dit is het gevolg van de investeringen en verkopen in de grondexploitaties Hasselt om de Weede en Zevenhont Oost. Op langere termijn (2025) kan het kengetal dalen richting 10%. Hiermee samenhangend daalt dan ook de schuldquote.
Structurele exploitatieruimte
De resultaten van de jaarrekeningen uit de afgelopen jaren laten een duidelijke stabiele lijn zien met betrekking tot de exploitatieruimte. De komende jaren wordt op basis van de huidige prognoses in de komende jaren een beperkte positieve exploitatieruimte verwacht.
Belastingcapaciteit: woonlasten meerpersoonshuishouden als kengetal voor gemeenten
De ruimte die een gemeente heeft om zijn belastingen te verhogen, wordt vaak gerelateerd aan de totale woonlasten. Het Coelo publiceert ieder jaar deze lasten in de Atlas van de lokale lasten. Onder de woonlasten wordt verstaan de OZB, de rioolheffing en reinigingsheffing voor een woning met gemiddelde waarde in die gemeente.